Emlak Vergisi

Gayrimenkul kira sözleşmesi yenilenen mal sahipleri, kiracılarına zam yapma hakkına sahip oluyor. Peki, kiracıya bu ay ne kadar zam yapılacak?

Konut ve işyeri gibi kiralamalarda taraflar arasında kira sözleşmesi yapılıyor. İster yazılı olsun ister sözlü olsun yapılan anlaşmada kiralama süresi ve kira bedeli de belirleniyor. Kira anlaşmaları genellikle senelik olarak yapılıyor. Dolayısı ile anlaşmanın 1 seneliğine daha yenilenmesi halinde mal sahibinin kira bedeline zam yapma hakkı doğuyor.

Ancak mal sahipleri kira bedeline istedikleri oranda zam yapamıyor. Kiracılık hukukunun düzenlendiği Borçlar Kanunu kapsamında kira artışı hesaplama kuralı yer alıyor. Peki, kiracıya ne kadar zam yapılır? Kiracıya bu ay ne kadar zam yapılacak?

1- Kira artışı hesaplama kuralı nedir?

Gayrimenkul kiralamalarında tarafların yenilenen kira anlaşmalarında kira bedeline üretici fiyat endeksi oranlarında zam yapılıyor. Bu oran dışında yapılan kira anlaşmaları geçerli olmuyor.

2- Kira artış oranları nerede açıklanıyor?

Kira artış hesaplamalarında kullanılan üretici fiyat endeksi oranlarını her ay Türkiye İstatistik Kurumu açıklıyor.

3- Hangi ÜFE oranı ile zam yapılıyor?

ÜFE oranları, 4 farklı kalemde açıklanıyor. Bu oranlardan hangisinin hesaplamada kullanılması gerektiği Borçlar Kanunu kapsamında yer almıyor. Buna karşın, Yargıtay tarafından alınan karar gereğince kira artış hesaplamalarında on iki aylık ortalamaların kullanılması gerektiği belirtiliyor.

4- Nisan 2018 kira artış oranları açıklandı mı?

Nisan 2018'de kullanılacak kira artış oranları (ÜFE) geçtiğimiz 3 Nisan'da Türkiye İstatistik Kurumu tarafından açıklandı. Oranlar şu şekilde sıralandı:

Yurt içi üretici fiyat endeksi (Yİ-ÜFE), 2018 yılı Mart ayında bir önceki aya göre yüzde 1,54, bir önceki yılın Aralık ayına göre yüzde 5,29, bir önceki yılın aynı ayına göre yüzde 14,28 ve on iki aylık ortalamalara göre yüzde 15,35 artış gösterdi.

5- Kiracıya bu ay ne kadar zam yapılacak?

Yukarıda yer alan verilere göre bu ay (Nisan 2018) kiracıya yüzde 15,35 oranında zam yapılacak. Ancak bu oran yalnız meskendeki kiracılara zorunlu olarak uygulanacak. Bu oranın üzerinde bir rakamda meskendeki kiracıya zam yapılamayacak. İşyeri kiralamalarında ise 2020 yılına kadar ÜFE zorunluluğu uygulanmadığı için sözleşmede hangi oran belirtilmişse o oranda zam yapılabilecek.

Hesaplama örnekleri

Örnek 1: 2017 Nisan'da 1000 liraya ev kiralayan Ahmet Bey'e sözleşmesi yenilendiği için Nisan 2018'de zam yapılacak. Bu zam oranı 15,35 olacak. Dolayısı ile Ahmet Bey, Nisan 2019'a kadar her ay 1.153,5 bedelinde kira ödemesi yapacak.

Örnek 2: 2017 Nisan'da 2 bin liraya işyeri kiralayan Ali Bey'e sözleşmesi yenilendiği için Nisan 2018'de zam yapılacak. Sözleşmesinde kira artış oranı olarak "yüzde 10" kararlaştırıldığı için bu ay 200 lira zam yapılacak. Dolayısı ile Ali Bey, Nisan 2019'a kadar her ay 2 bin 200 lira kira ödeyecek.