Gayrimenkul sertifikası dönemi başladı



Sermaye Piyasası Kurulu (SPK) Başkanı Vahdettin Ertaş, gayrimenkul sertifikalarının vatandaşların bir ev veya iş yerinin tamamını veya bir kısmını satın almalarını kolaylaştıran, gayrimenkul şirketlerinin de faizsiz finansman elde etmelerine imkan sağlayan bir finansal araç olduğunu bildirdi.

Ertaş, Türkiye'de ilk kez Başbakanlık Toplu Konut İdaresi Başkanlığı (TOKİ) öncülüğünde Makro İnşaat'ın Park Mavera 3 projesinde uygulanacak gayrimenkul sertifikası sistemine ilişkin düzenlenen toplantıda konuştu.

Ertaş, TOKİ ve Makro İnşaat tarafından gerçekleştirilecek gayrimenkul sertifikası ihracının, gayrimenkul yatırım sertifikalarının güçlü bir hukuki yapıyla ülkeye kazandırılması için uzun süredir yaptıkları çalışmaların ilk meyvesi olduğunu ifade etti.

Hükümetin Türkiye'de günün ihtiyaçlarını karşılayan ve altyapısı tam olarak hazır depreme dayanıklı bir kentleşmeyi gerçekleştirme hedefi olduğuna işaret eden Ertaş, çağdaş kentlere sahip olmak, vatandaşlara güvenli bir konut edindirebilmek ve bunun finansmanını kolaylaştırmanın herkesin en başta gelen görevi olduğunu söyledi.

Ertaş, Türkiye'nin, bir yandan kentsel dönüşüm yoluyla mevcut konut stoklarını yenilemeye ve depreme dayanıklı hale getirmeye çabalarken, diğer taraftan da yeni yapılacak tüm konutların deprem yönetmeliğine uygun olması ve vatandaşlarca erişilebilirliğin kolaylaştırılmasına gayret ettiğini aktardı.

Bugün yaklaşık 6 milyon konutun dönüştürülmesinin, ülkenin tarihi ve kültürel dokusuna ve mimarisine uygun akıllı ve çevreci şehirlerin oluşturulmasının hükümetin gündeminde olduğunu anlatan Ertaş, bu projeleri gerçekleştirmenin büyük bir finansman ihtiyacını da beraberinde getirdiğine dikkati çekti.

Ertaş, şunları kaydetti:

"Bugün TOKİ projeleri büyük bir hızla devam ediyor. Bankalarımız 20 yıla varan taksitlerle konut kredisi veriyor. Emlak Konut ve diğer markalı şirketlerimiz 20 yıla kadar taksitlerle konut satışlarını sürdürüyor. Konut edinmek için asgari 3 yıl bir bankada hesap açtıran vatandaşlarımıza 15 bin liraya kadar devlet katkısı yapılıyor. Bugün ilk uygulamasını başlatacağımız gayrimenkul sertifikaları da hem inşaat projesi geliştirecek şirketlerimiz için bir finansman kaynağı,, hem de vatandaşlarımıza konut projelerinin kazancından yararlanma imkanı sunan, dilimler halinde alınmak suretiyle, konut satın almayı kolaylaştıran bir tasarruf ve aynı zamanda yatırım aracıdır."

- "Yatırımcı haklarını koruyan hukuki bir altyapıyı tamamladık"

Vahdettin Ertaş, gayrimenkul sektörünün sermaye piyasalarıyla buluşması, gayrimenkulün bir sertifikaya bağlanarak küçük dilimlerle alınıp satılabilir hale getirilmesi çalışmalarının Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan'ın İSEDAK toplantısında verdiği "Türkiye'de bir gayrimenkul borsası kurulması" talimatıyla başladığını hatırlattı.

Bu tür yeni finansal araçların geliştirilmesi ve yaygınlaştırılmasının hükümetin ve başkanlığını Başbakan Yardımcısı Nurettin Canikli'nin, sekretaryasını da SPK'nın yürüttüğü İstanbul Uluslararası Finans Merkezi Koordinasyon Kurulu'nun da gündeminde yer alan önemli konulardan biri olduğunu vurgulayan Ertaş, şöyle devam etti:

"Gayrimenkul projelerine alternatif finansman kaynağı sağlanması, faizsiz finansal ürünler başta olmak üzere finansal sistemimize yeni finansal araçların kazandırılması, vatandaşlarımızın küçük tasarruflarını biriktirerek konut almalarının kolaylaştırılması ve gayrimenkul projelerinde oluşan değer artışlarından yararlanmalarına imkan sağlanması, kentsel dönüşüm alanlarının hızla tamamlanarak vatandaşlarımızın kullanılmasına sunulması amacıyla Çevre ve Şehircilik Bakanlığımız, kurulumuz, TOKİ, İller Bankası ve Emlak Konut başta olmak üzere ilgili bakanlık ve kuruluşlarımızla gayrimenkul sertifikalarının ülkemizde yaygın olarak kullanılmasına yönelik bir dizi çalışma yaptık. Yapılan çalışmalarda ortaya çıkan sonuçlara göre, ilk düzenlemeyi 3 Ağustos 2016'da, son düzenlemeyi de dün Resmi Gazete'de yayımlayarak tamamladık. Bugün itibarıyla tüm kurumlarımızın üzerinde mutabakata vardığı, oldukça teşvik edici ve yatırımcı haklarını koruyan hukuki bir altyapıyı tamamladık."

Ertaş, getirilen yeni düzenlemelerle birlikte hem TOKİ projeleri hem özel sektör tarafından yürütülecek gayrimenkul projeleri hem de kentsel dönüşüm projelerinin gayrimenkul sertifikası ihracı suretiyle finansmanına imkan sağladıklarını kaydetti.

- "Her inşaat şirketi sertifika ihraç edebilecek diye bir kayıt yok"

Gayrimenkul sertifikalarının, vatandaşların bir ev veya iş yerinin tamamını veya bir kısmını satın almalarını kolaylaştıran, gayrimenkul şirketlerinin de faizsiz finansman elde etmelerine imkan sağlayan bir finansal araç olduğunu belirten Ertaş, gayrimenkul sertifikası ihraç edebilmek için ihraççı şirketin önce bir proje hazırlaması, sonra ilgili belediyeden ve diğer kurumlardan gerekli ruhsat ve izinleri alması ve ardından SPK'ya başvurması gerektiğini vurguladı.

Ertaş, proje için gerekli yasal izinleri alan, SPK'nın da aradığı şartları sağlayan tüm şirketlerin sertifika ihraç izni alabileceğini ifade ederek, "Dolayısıyla her inşaat şirketi sertifika ihraç edebilecek diye bir kayıt yok. Burada aranan şartlar yatırımcı haklarını koruyacak şekilde mevzuatta kapsamlı olarak düzenlendi." dedi.

İnşa edilecek ev veya iş yerlerinin metrekare gibi ölçeklere bölünerek alım ve satımının kolaylaştırıldığını ifade eden Ertaş, şunları kaydetti:

"Belirtilen metrekareyi temsilen ihraç edilecek sertifikalar bankalar ve aracı kurumlarımız aracılığıyla dileyen vatandaşlarımıza satışa sunulacak. Sertifika ihracından elde edilecek kaynaklar sadece belirtilen projenin yapımında kullanılacak. Dolayısıyla buradan sağlanacak kaynağın başka bir alanda kullanılması mümkün değil. Proje tamamlandığında elinde yeter sayıda sertifika bulunduran vatandaşlarımız proje kapsamında bulunan diledikleri konutu veya iş yerini alabilecek, proje süresi boyunca sertifikasını Borsa'da satabilecek ya da Borsa'dan yeni sertifika satın alabilecek. Proje bitiminde konut almak istemeyen yatırımcılarımız da konutun satışından elde edilen nakdi talep edebilecek."

Vahdettin Ertaş, sertifikaların, inşaat şirketleri için banka kredisi yerine kullanılabilecek faizsiz bir finansman yöntemi, vatandaşlar için de hem yatırım hem de ev ve iş yeri sahibi olma amaçlı olarak kullanılabileceğini söyledi.

- "Faizsiz finans sistemine uygun olarak tasarlandı"

SPK tarafından yapılan düzenlemeyle gayrimenkul sertifikasına yatırım yapan vatandaşların haklarının korunmasının öncelikli ilke olarak benimsendiğinin altını çizen Ertaş, "Bu projenin tamamlanma garantisi TOKİ tarafından sağlanmıştır. Bu çerçevede gayrimenkul sertifikası satışından toplanan paranın başka alanlarda kullanılması yasaklanmıştır. Dolayısıyla projenin yarım kalma ihtimali ortadan kaldırılmıştır." ifadelerini kullandı.

Ertaş, gayrimenkul sertifikalarının borsada alınıp satılabilmesi sonucunda, Türkiye ve dünyada bir yatırım aracı olarak görülen gayrimenkulün borsada işlem gören bir finansal araca dönüştürülmesinin bu düzenlemenin önemli noktalarından biri olduğunu vurguladı.

Türkiye'nin son yıllarda yenilen altyapısı, otoyolları, köprüleri, büyük ve modern AVM'leri, geliştirilen çağdaş konut siteleriyle zengin bir gayrimenkul portföyüne sahip olduğunu belirten Ertaş, bunun hem vatandaşlara hem de küresel yatırımcılara tanıtımı ve satışının sermaye piyasası yoluyla yapılması ve bu yolla elde edilecek yeni kaynakların da yeni yatırımlarda değerlendirilmesinin ülkede büyüme ve istihdam artışına da ciddi destek olacağını vurguladı.

Ertaş, "Faizsiz finans sistemine de uygun olarak tasarlanmış olan gayrimenkul sertifikalarının yaygınlaşması, hedefi uluslararası bir finans merkezi olmak olan ülkemizin bu amacına da katkı sağlayacaktır." yorumunu yaptı.

İnşaat şirketlerinin, genelde banka kredisi veya öncelikli satışlarla projelerinin finansmanını sağlamaya çalıştığını aktaran Ertaş, sertifika ihracı suretiyle finansman sağlanmasının inşaat şirketlerinin faiz maliyetlerini kısmen de olsa azaltacağını söyledi.

Ertaş, "Gayrimenkul sertifikalarının bir diğer önemli özelliği de kamu veya özel sektörün gerçekleştireceği kentsel dönüşüm projelerinde yeni bir finansman yöntemi olarak kullanılabilecek olmasıdır. Bu kapsamda kentsel dönüşüme giren projelerde vatandaşlarımız dilerse gayrimenkul, dilerse gayrimenkul sertifikası alma hakkına sahip olacak ve projenin tamamlanmasını beklemeden elde ettikleri sertifikaları borsada satarak nakde dönüştürme imkanına da kavuşacak." şeklinde konuştu.